Skansen im. Marii Żywirskiej w Brańszczyku
Jeden z najmłodszych skansenów na Mazowszu. Na terenie muzeum znajdują się drewniane budynki mieszkalne i gospodarcze, maszyny i narzędzia wykorzystywane przez Kurpiów Białych przybyłych na te tereny w XVIII wieku z Puszczy Zielonej.
Drewniana chata przeniesiona ze pobliskiej wsi Trzcianki, to typowy budynek mieszkalny Kurpiów Białych. Szczyt dachu zwieńczony jest śparogami (skrzyżowane wiatrownice w kształcie rogów), zwane w Puszczy Białej koźlarzami lub koźlinami.
Nad oknami uwagę zwracają rzeźbione nadokienniki. Przepiękny ganek wita gości, a w niewielkim przydomowym ogródku leniwie latają pracowite pszczoły.
W chacie z Trzcianki zgromadzono oryginalne sprzęty i meble, duża część wyposażenia pochodzi od okolicznych mieszkańców.
Święty kąt, najważniejsze miejsce w każdej chałupie kurpiowskiej, składał się ze stołu pokrytego haftowanym obrusem, krzyża zwanego pasyją, pionowych bukietów z bibuły oraz obrazów świętych powieszonych nad stołem.
W dużej izbie z piecem uwagę zwracają kolorowe dekoracje wykonane z papieru. Okna zdobią misternie wycięte firanki, zaś pod sufitem wisi imponujący pająk kurpiowski, który swoim wyglądem przypomina olbrzymi żyrandol.
Prezentowane tradycyjne stroje kurpiowskie Kurpiów z Puszczy Białej różnią się trochę od strojów noszonych przez mieszkańców Puszczy Zielonej, uwagę zwracają przepiękne hafty zdobiące męskie i damskie koszule.
W powojennym domu z Trzcianki obejrzeć można wystawę prac lokalnego artysty Stanisława Kądzieli. Miniaturowe sprzęty rolnicze, przedmioty domowego użytku, repliki kapliczek i 170 krzyży przydrożnych artysta wyrzeźbił wyłącznie przy użyciu tradycyjnych narzędzi.
Maleńka chatka bartnika stoi nieco na uboczu, obok niej znajdują się tętniące życiem ule. Bartnictwo było jednym z głównych zajęć mieszkańców Puszczy Białej.
Przy ścieżce prowadzącej do chatki pszczelarza usytuowana jest wydrążona w pniu kapliczka św. Ambrożego opiekuna pszczelarzy.
Mieszkańcami jednego z drewnianych budynków gospodarczych są zwierzęta, którym obecność gości nie przeszkadza w błogim nicnierobieniu.
W drewnianej altanie z obrotowym podestem do występu przygotowują się kurpiowska orkiestra.
Drewniana studnia jest repliką obiektu, który znajdował się we dworze w Brańszczyku.
W kuźni ze wsi Udrzyn goście muzeum obejrzeć mogą tradycyjne wyposażenie warsztatu kowalskiego.
Lokalizacja