inne miejsca

Czerwińsk nad Wisłą

Niewielki Czerwińsk znajduje się ok. 60 km od Warszawy. Największą atrakcją miasteczka jest usytuowana na wysokiej skarpie Bazylika Zwiastowania Najświętszej Marii Panny, nazywana też Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia, w murach której znajduje się cudowny obraz Matki Bożej Czerwińskiej oraz unikatowe malowidła ścienne.

W klasztorze sąsiadującym z bazyliką czerwińską od roku 1932 mieszkają Księża Salezjanie. Dzięki staraniom kapłanów założenie klasztorne zostało częściowo wyremontowane. Z każdym rokiem bazylika zmienia swoje oblicze wraz z kolejnymi pracami konserwatorskimi prowadzonymi na jej terenie.

Portret założyciela zgromadzenia Salezjanów widnieje na jednym z budynków klasztornych.

W ołtarzu głównym czerwińskiej bazyliki znajduje się obraz Matki Bożej Czerwińskiej, jest to jedna z piękniejszych w Polsce replik rzymskiego obrazu z bazyliki Santa Maria Maggiore. W roku 1648 kościół uznał obraz za cudowny. W 1647 roku do świątyni przybył król Władysław IV, aby przed obrazem prosić o powrót do zdrowia. Pozostawił też dziękczynne wotum z napisem: „Bliski śmierci – zdrowie otrzymał”.

W połowie XX wieku podczas remontu kościoła na ścianach ponad barokowym sklepieniem odkryto XVIII wieczne freski, przedstawiające sąd ostateczny. W dwóch górnych rzędach ściany wschodniej zobaczyć można malowidła ze sceny z księgi Genesis. 

Kamienny portal romański prawdopodobnie został wykonany w latach lat 1140 – 1160 we Włoszech, w warsztacie Wiligelma z Modeny. Oryginalne są w nim trzy łuki, tzw. archiwolty. W kruchcie znajdują się mniejsze fragmenty zniszczonego portalu.

W nawie bocznej kościoła, obok kolorowych fresków, znajdują się niepozorne drzwi należące do najcenniejszych eksponatów w romańskiej świątyni. Ozdobą drzwi była kołatka (zwana także antabą) przedstawiająca głowę lwa, trzymającego w paszczy ludzką główkę. Malutka ludzka głowa wystająca z paszczy lwa była symbolem ludzkiego grzechu.

W roku 1939 niemiecki historyk sztuki prof. Dagobert Frey wyrwał z drzwi ozdobną kołatkę. W roku 2021 romańskie drzwi odzyskały skradziony element. Wierna replika kołatki znowu pojawiła się na drzwiach.

Wokół założenia klasztornego rozpościera się pięknie utrzymany park z sadem.

Oddalając się od zabudowań klasztornych, w stronę czerwińskiego rynku uwagę zwracają drewniane domy, reprezentujące dawny mazowiecki styl budownictwa. Najstarszy z budynków znajdujący się pod adresem Plac Batorego 1. Niewielki brązowy budynek z sosnowych bali powstał w połowie XIX wieku.

Ważną datą w historii Czerwińska był rok 1410, w którym w czerwińskiej bazylice król Władysław Jagiełło modlił się o pomyślność wyprawy przeciwko wojskom krzyżackim. Na wiślanym brzegu obok miasta wojska króla przeprawiły się na drugą stronę Wisły po moście łyżwowy. Na pamiątkę tamtych wydarzeń na rynku miejskim postawiono olbrzymi głaz z tablicą pamiątkową. Od 2018 roku w rocznicę przeprawy wojsk króla Władysława Jagiełły przez most łyżwowy organizowana jest w Czerwińsku impreza pod nazwą „Most Jagiełły – czerwińskie spotkania z historią i kulturą średniowiecza”.

Lokalizacja